top of page
mitratttyspcloudab

Aktivlər nə deməkdir və onların növləri nələrdir? | BancoTermin #3



Aktivlər nədir və necə idarə edilir?




Aktivlər, yaxud varlıqlar, bir şirkətin, bankın, dövlətin və ya şəxsin malik olduğu vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi vahid maddi ya da qeyri-maddi varlıqlardır. Aktivlər bir şirketin balansında göstertilir ve onun öhdliklerine beraer olmalıdır. Aktivlere sahib olmaq ve onları idare etmek bir şirketin ya da şexsin gelir elde etmesine ve menfeet maksimallashdırmasına yardımçı olur. Bu meqalede aktivlerin nedir, neçe novleri var, neçe idare edilir ve neçe qiymetlendirilir suallarına cavab tapacaqsınız.


Aktivlerein tefleri ve novleri




Aktivler nedir?




Aktivler bir mühasibat terminidi ve genish menada müessisenin sahib olduğu butun madi varlıqları ehathe edir. Müessisenin aktivlerinin cemi "balance sheet" senedinde onun öhdliklerinin cemine beraer olmalıdır. Aktivler bir şirketin ya da şexsin malikanesi, pul vesaitleri, qiymetli kagızları, patentleri ve diger bu kimi diger butun madi ve qeyri-madi mulkiyyet obyektlerine deyilir.




aktivlər



Aktivlerin xarakterine gore bolunmesi




Aktivler xarakterine gore iki boyuk qrupa bolunur: madi aktivler ve qeyri-m adi aktivler


Madi aktivler, fiziki olaraq mövcud olan ve gözle görüle bilen varlıqlardır. Məsələn, bir şirkətin tikililəri, avadanlıqları, anbarları, nəqliyyat vasitələri, ehtiyat malları və s. madi aktivlərə daxildir. Madi aktivlər bir şirkətin fəaliyyətinin davam etdirilməsi üçün vacibdir və onların dəyəri balansda göstərilir. Madi aktivlərin qiyməti amortizasiya ilə azalır və onlar zamanla köhnəlir və ya zibil olur.


Qeyri-madi aktivler




Qeyri-madi aktivler, fiziki olaraq mövcud olmayan və gözle görülməyən varlıqlardır. Məsələn, bir şirkətin markası, patentləri, müştərilərinin sadakati, işçilərinin bacarıqları, rütbəsi və s. qeyri-madi aktivlere daxildir. Qeyri-madi aktivler bir şirketin rekabet gücünü artırır ve onun gelir potensialını yükseltir. Qeyri-madi aktivlerin qiymeti balansda göstertilmez ve onlar zamanla amortizasiya olunmaz ve ya zibil olmaz.


Aktivlerin müddetine gore bolunmesi




Aktivler müddetine gore iki boyuk qrupa bolunur: daimi aktivler ve qısa müddetli aktivler.


Daimi aktivler, bir ildan uzun müddet ərzində fayda vermeye davam eden varlıqlardır. Daimi aktivlerin xarakterine gore madi ve qeyri-madi olaraq ikiye ayrılır. Madi daimi aktivler tikililer, avadanlıqlar, torpaq ve s. kimi fiziki varlıqlardır. Qeyri-madi daimi aktivler marka, patent, rütbeler ve s. kimi fiziki olmayan varlıqlardır.


aktivlər nədir


aktivlərin idarə edilməsi


aktivlərin qiymətləndirilməsi


aktivlərin paylanması


aktivlərin bölünməsi


aktivlərin mühasibatı


aktivlərin təsnifatı


aktivlərin balansa toplanması


aktivlərin amortizasiyası


aktivlərin dövriyyəsi


aktivlərin dövriyyə sürəti


aktivlərin maliyyə analizi


aktivlərin maliyyə auditinin keçirilməsi


aktivlərin maliyyə planlaşdırılması


aktivlərin maliyyə nəzarəti


aktivlərin maliyyə riskləri


aktivlərin maliyyə effektivliyi


aktivlərin maliyyə nisbətləri


aktivlərin maliyyə göstəriciləri


aktivlərin maliyyə hesabatları


aktivlər və passivlər arasındakı farklar


aktivlər və passivlər arasındakı Əlaqalar


aktivlər və passivlər arasındakı balansın tamin edilməsi


aktivlər və passivlər arasındakı uyğunluq prinsipi


aktivlër vë passivler arasindaki uygunluq analizi


cari aktivlërlër nëdir vë necë hesablanir


cari aktivlerin idare edilmesi ve optimallaşdırılması


cari aktivlerin qiymetlenmesi ve amortizasiyası


cari aktivlerin paylanması ve bölünmesi


cari aktivlerin dövriyyesi ve dövriyye sürëti


qeyri-maddi aktivler nëdir vë necë hesablanir


qeyri-maddi aktivlerin idare edilmesi ve optimallaşdırılması


qeyri-maddi aktivlerin qiymetlenmesi ve amortizasiyası


qeyri-maddi aktivlerin paylanması ve bölünmesi


qeyri-maddi aktivlerin dövriyyesi ve dövriyye sürëti


maddi activler nëdir vë necë hesablanir


maddi activlerin idare edilmesi ve optimallaşdırılması


maddi activlerin qiymetlenmesi ve amortizasiyası


maddi activlerin paylanması ve bölünmesi


maddi activlerin dövriyyesi ve dövriyye sürëti


Qısa müddetli aktivler, bir ildan qısa müddet erezinde fayda vermeye davam eden varlıqlardır. Qısa müddetli aktivlerin xarakterine gore maliyye ve qeyri-maliyye olaraq ikiye ayrılır. Maliyye qısa müddetli aktivler pul vesaitleri, bank hesabları, qiymetli kagızlar ve s. kimi maliyye varlıqlardır. Qeyri-maliyye qısa müddetli aktivler ehtiyat malları, debitor borcları, ödenilmemiş hesablar ve s. kimi maliyye olmayan varlıqlardır.


Aktivlerin idare edilmesinin meqsedleri ve usullari




Aktivlerin idare edilmesinin maliyye menfeetleri




Aktivlerin idare edilmesi bir şirketin ya da şexsin maliyye menfeetini maksimallashdırmaq üçün vacibdir. Aktivlerin idare edilmesi ile elde edilen menfeetleri üç boyuk qrupa bolmek olar: aktiv geliri, aktiv deyeri ve aktiv riski.


Aktiv geliri, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları istifade etmekden elde edilen gelirdir. Aktiv geliri hem maddi hem de qeyri-maddi formada ola biler. Mesele Məsələn, bir şirkət avadanlıqlarını istifadə edərək məhsullar istehsal edir və onları sataraq aktiv geliri əldə edir. Ya da bir şirkət patentlərini lisenziya verərək qeyri-madi aktiv geliri əldə edir.


Aktiv dəyəri, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları satmaqdan elde edilen dəyərdir. Aktiv dəyəri hem maddi hem de qeyri-maddi formada ola bilər. Məsələn, bir şirket tikililərini sataraq madi aktiv dəyəri əldə edir. Ya da bir şirket markasını diger bir şirkete devrederek qeyri-madi aktiv dəyəri əldə edir.


Aktiv riski, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları istifade etmekden yaranan potensial itkilerdir. Aktiv riski hem maddi hem de qeyri-maddi formada ola bilir. Mesele, bir şirket avadanlıqlarının zedelenmesi ya da qeydiyyatdan çıxarılması riski ile üzlüşür. Ya da bir şirket patentlerein ihlal edilmesi ya da müddetinin bitmesi riski ile üzlüşür.


Aktivlerin paylanması strategiyası




Aktivlerin paylanması strategiyası, bir şirketin ya da şexsin aktivlerini müxtelif kateqoriyalara bölerek onların gelir ve risk potensialını optimize etmek üçün izlediyi planıdır. Aktivlerin paylanması strategiyası aktivlerin xarakterine ve müddetine gore farklılaşa bilir. Mesele, bir şirket madi daimi aktivlerini azaltmaq ve qeyri-madi daimi aktivlerini artırmaq strategiyasını izleye bilir. Ya da bir şexs maliyye qısa müddetli aktivlerini azaltmaq ve qeyri-maliyye qısa müddetli aktivlerini artırmaq strategiyasını izleye bilir.


Aktivlerin qiymetlendirilmesi prosesi




Aktivlerin qiymetlendirilmesi prosesi, bir şirketin ya da şexsin aktivlerinin cari ve gelecek deyerini hesablamaq üçün istifade etdiyi metodlardır. Aktivlerin qiymetlendirilmesi prosesi aktivlerin xarakterine ve müddetine gore farklılaşa bilir. Mesele, madi daimi aktivlerinin qiymetlendirilmesinde amortizasiya, yeniden qiymetlendirme ve ya neto satış qiymeti metodlarından biri istifade edile bilir. Qeyri-madi daimi aktivlerinin qiymetlendirilmesinde ise gelir, maliyye ve ya bazar metodlarından biri istifade edile bilir.


Aktivlerin idare edilmesinin peşkarları ve qaydaları




Aktivlerin idare edilmesini heyata keçiren teşkilatlar




Aktivlerin idare edilmesini heyata keçiren teşkilatlar, bir şirketin ya da şexsin aktivleri ile bağlı olan bütün işlemleri planlayan, yerine yetiren ve nazorat eden teshkilatlardır. Aktivlerin idare edilmesini heyata keçiren teşkilatlar aktivleri ile bağlı olan bütün maraqlı terefleri koordinasiya etmelidir. Mesele, bir şirketin maliyye departamenti pul vesaitleri ile bağlı olan işlemleri idare etmelidir. Bir şirketin marketinq departamenti marka ile bağlı olan işlemleri idare etmelidir. Bir şirketin texniki departamenti avadanlıqlar ile bağlı olan işlemleri idare etmelidir.


Aktivlerin idare edilmesinin normativ bazası




Aktivlerin idare edilmesinin normativ bazası, bir şirketin ya da şexsin aktivleri ile bağlı olan bütün işlemleri qanunlara, standartlara ve qaydalara uyğun olaraq yerine yetirmesi üçün vacib olan hüquqi sənədlərdir. Aktivlerin idare edilmesinin normativ bazası aktivlerin xarakterine ve müddetine gore farklılaşa bilir. Mesele, madi daimi aktivler ile bağlı olan işlemler üçün vergi qanunları, emlak qanunları ve muhasibat standartları kimi normativ sənədlər istifade edile bilir. Qeyri-madi daimi aktivler ile bağlı olan işlemler üçün islahat qanunları, intellektual mülkiyyet qanunları ve marketinq standartları kimi normativ sənədlər istifade edile bilir.


Aktivlerin idare edilmesinin etik prinsipleri




Aktivlerin idare edilmesinin etik prinsipleri, bir şirketin ya da şexsin aktivleri ile bağlı olan bütün işlemleri adillik, şəffaflıq, cavabdehlik ve sadiqlik kimi dəyərlərə uyğun olaraq yerine yetirmesi üçün vacib olan ahlaki qaydalardır. Aktivlerin idare edilmesinin etik prinsipleri aktivlerin xarakterine ve müddetine gore farklılaşa bilir. Mesele, madi daimi aktivler ile bağlı olan işlemlerde bir şirket ya da şexs vergi ödəməli, emlak hüquqlarına riayet etmeli ve amortizasiya hesablamalarını düzgün aparmalıdır. Qeyri-madi daimi aktivler ile bağlı olan işlemlerde bir şirket ya da şexs islahat etmeli, intellektual mülkiyyet hüquqlarına riayet etmeli ve marka deyerini artırmalıdır.


Xülasə




Bu məqalədə aktivlər nədir və necə idarə edilir suallarına cavab vermeye çalışdıq. Aktivlər bir şirketin ya da şexsin malik olduğu maddi veyahut qeyri-maddi varlıqlardır. Aktivlere sahib olmaq ve onları idare etmek bir şirketin ya da şexsin gelir elde etmesine ve menfeet maksimallashdırmasına yardımçı olur. Aktivlere sahib olmaq ve onları idare etmek üçün aktivlerein tefleri ve novleri, aktivlerin idare edilmesinin meqsedleri ve usullari, aktivlerin idare edilmesinin peşkarları ve qaydaları kimi mövzuları bilmek lazımdır.


FAQ




Bu bölmədə aktivlere iliskin en çox verilen suallara ve onların cavablarına yer verilmiştir.


1. Aktivlere neçe nov var?




Aktivlere xarakterine gore madi ve qeyri-madi, müddetine gore daimi ve qısa müddetli olmaq üzere ikişer nov var.


2. Aktiv geliri nedir?




Aktiv geliri, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları istifade etmekden elde edilen gelirdir.


3. Aktiv dəyəri nedir?




Aktiv dəyəri, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları satmaqdan elde edilen dəyərdir.


4. Aktiv riski nedir?




Aktiv riski, aktivlere sahib olmaqdan veyahut onları istifade etmekden yaranan potensial itkilerdir.


5. Aktivlerein qiymetlendirilmesinde neçe metod var?




Aktivlerein qiymetlendirilmesinde madi ve qeyri-madi aktivler üçün fərqli metodlar istifade edilir. Madi aktivler üçün amortizasiya, yeniden qiymetlendirme ve ya neto satış qiymeti metodlarından biri, qeyri-madi aktivler üçün ise gelir, maliyye ve ya bazar metodlarından biri istifade edile bilir. 44f88ac181


17 views0 comments

Recent Posts

See All

コメント


!
Widget Didn’t Load
Check your internet and refresh this page.
If that doesn’t work, contact us.
bottom of page